Tê mỏi hạ chi, đau nhức bắp thịt dù không vận động, vọp bẻ về đêm khiến mất ngủ và nhất là cảm giác kiến bò dưới da là hình ảnh thường gặp ở người bệnh tiểu đường, ngay cả trong trường hợp lượng đường huyết được điều trị ổn định. Tình trạng này tất nhiên nghiêm trọng hơn nhiều ở đối tượng có lượng đường trong máu trồi sụt quá thất thường.
Viêm đa thần kinh ngoại biên tuy không trầm trọng trước mắt đến độ gọi là biến chứng trong bệnh tiểu đường nhưng rõ ràng là bệnh lý đi kèm như hình với bóng. Lý do rất dễ hiểu vì mạng lưới thần kinh ngoại biên khó tránh không bị công kích bởi các phế phẩm sản sinh trong tiến trình rối loạn biến dưỡng chất đường và chất béo.
Thêm vào đó là rối loạn chất điện giải. Hậu quả là dẫn truyền thần kinh khó đạt tiến độ và chất lượng như mong muốn. Bắp thịt ở tứ chi, đặc biệt là hạ chi, rõ nét hơn hết là vùng bàn chân vì dễ thiếu máu do xa trái tim, khi đó khó tránh thiếu dưỡng khí cũng như dưỡng chất trong khi chất sinh đau nhức như acid uric, acid lactic... tích lũy càng lúc càng nhiều. Người bệnh tiểu đường nếu không đau, không tê mới là chuyện lạ!
Cơ chế sinh bệnh tuy không quá phức tạp nhưng thầy thuốc lại gặp trở ngại khi điều trị vì thuốc giảm đau tuy có tác dụng trước mắt nhưng rồi cũng chính thuốc đó làm tăng đường huyết, nghĩa là vô tình tiếp tay cho bệnh tiểu đường! Đó là chưa kể đến phản ứng phụ khó tránh của thuốc hóa chất khi dùng dài lâu trên cơ thể đã mong manh lại thêm rất nhạy cảm của người bệnh tiểu đường. Liệu pháp này lại không thể là chuyện ngày một ngày hai vì viêm đa thần kinh ngoại biên bám chặt người bệnh còn hơn đỉa đói!
Nếu tưởng viêm đa thần kinh ngoại biên là chuyện nhỏ vì không mấy ai vì thế phải nhập viện cấp cứu thì lầm. Tình trạng đau nhức tê mỏi kéo dài là lý do khiến nạn nhân mất dần chất lượng của cuộc sống. Mất ngủ, trầm uất, suy nhược thần kinh khi đó không mời cũng đến và là đòn bẩy để đường huyết càng dễ dao động thất thường. Không lạ gì khi nhiều thầy thuốc chuyên khoa nội tiết đã từ lâu áp dụng hoạt chất sinh học để ngăn chận biến chứng của tiểu đường trên thần kinh ngoại biên.
Đáng tiếc là nhiều nhà điều trị ở xứ mình vẫn chưa kết hợp Đông Y trong phác đồ điều trị. Đáng tiếc hơn nữa là những cây thuốc đã được nghiên cứu lâm sàng như Câu Kỷ Tử, Hoài Sơn... vẫn chưa được vận dụng cho người bệnh tiểu đường theo nguyên tắc vàng của Đông Y, đó là chữa bệnh khi bệnh chưa phát!
BÁC SĨ LƯƠNG LỄ HOÀNG - TRUNG TÂM ĐIỀU TRỊ OXY CAO ÁP, TP.HCM